Jabłonka gazeta informacyjno - reklamowa nr 231

12 / 20

12 ZDROWIE I URODA Gazeta Jabłonka, 07.10.2020 r.
MUTYZMWYBIÓRCZY
- O DZIECIACH, KTÓRE CZASAMI NIE MÓWIĄ cz.1
Październik jest miesiącem świadomości o mutyzmie wybiórczym – zaburzaniu, u podstaw
którego czai się lęk przed mówieniem w niektórych sytuacjach społecznych. W związku ze
stosunkowo niskim poziomem wiedzy na temat specyfiki mutyzmu wybiórczego w Polsce,
studenci pedagogiki, psychologii czy logopedii rzadko pozyskują rzetelne informacje, poparte
aktualnymi badaniami.
Statystyki nie oddają faktycznej ska-
li występowania tego zaburzenia.
Z analiz przeprowadzonych przez
Marię Bystrzanowską, wynika, że
1/100 dzieci może być dotknięte
mutyzmem wybiórczym. Na gru-
pie FB Mutyzm wybiórczy - grupa
wsparcia Stowarzyszenia Polskiego
Towarzystwa Mutyzmu Wybiór-
czego, zamieszczone są wyniki ba-
dań prof. Joanny Kruk-Lasockiej, dr
Marcina Szczerbińskiego i Moniki
Burzyńskiej, z których wynika, że
5/1000 dzieci w wieku przedszkol-
nym ma objawy wspomnianego za-
burzenia w ciężkiej postaci.
Mutyzm wybiórczy jest rodzajem
fobii, zwykle ujawnia się między 3-6
rokiem życia, częściej występuje u
dziewczynek. Dzieci dotknięte mu-
tyzmem wybiórczym milczą lub nie
rozmawiają swobodnie, tzn. szepczą,
mówią cicho, odpowiadają jednym
słowem albo komunikują się tylko z
wybranymi osobami w określonych
miejscach i sytuacjach społecznych,
np. w przedszkolu, w szkole, na pla-
cu zabaw czy w innych miejscach
publicznych. Wbezpiecznym środo-
wisku, zwykle w domu, rozmawiają
swobodnie, są spontaniczne, rado-
sne, utrzymują kontakt wzrokowy.
Ich milczenie w pewnych sytuacjach
nie wynika z nieśmiałości, upo-
ru, manipulacji otoczeniem, braku
wiedzy na temat zasad właściwego
zachowania lub niechęci do kogoś,
ale z paraliżującego lęku przed mó-
wieniem, a nierzadko także byciem
widzianym i słyszanym w trakcie tej
czynności. Dzieci z mutyzmem wy-
biórczym czują duży niepokój, gdy są
zmuszane do mówienia. Trudno jest
im zainicjować rozmowę, powie-
dzieć słowa: „cześć”, „do widzenia”,
„dziękuję”, ,,przepraszam”, udzielić
odpowiedzi, gdy jest ona oczeki-
wana. Mogą unikać uczestnictwa w
zabawach, ćwiczeniach na lekcjach
w-f, wystąpień na różnych uroczy-
stościach w placówkach oświato-
wych. Często mają niskie poczucie
własnej wartości, nie lubią być w
centrum uwagi. Ich lęk nasilają zmia-
ny, które są dla nich zaskoczeniem.
W ,,zagrażającym” środowisku nie
uśmiechają się, mają „kamienną
twarz”, nie zdradzającą emocji, nie
nawiązują kontaktu wzrokowego,
mogą poruszać się sztywno, w dziw-
ny, nienaturalny sposób, zwłaszcza,
gdy są obserwowane. Mogą ssać
palce, obgryzać paznokcie, dotykać
włosy lub gryźć rękawy ubrań. W
skrajnych przypadkach mogą nie
wydawać głosu, nie płakać nawet
w sytuacji urazu fizycznego. Dzie-
ci z mutyzmem wybiórczym mogą
mieć także inne zaburzenia lęko-
we, przejawiać nadwrażliwość na
dotyk, zapach, dźwięki z otoczenia
lub tłum ludzi. Ich funkcjonowanie
może utrudniać także wybiórczość
pokarmowa, zaburzenia językowe,
wady wymowy. Niektóre dzieci mają
problemy ze spożywaniem posiłków
np. na terenie przedszkola lub szko-
ły i korzystaniem z toalety. Mogą nie
zgłaszać potrzeb, złego samopoczu-
cia. Dzieci z mutyzmem wybiórczym
zwykle są bardzo wrażliwe - także
na uczucia innych. Są spostrze-
gawcze, zwykle nie mają trudności
dydaktycznych. Mogą być perfek-
cjonistami. W sytuacjach gdy mowa
nie jest wymagana, mogą odnosić
sukcesy. Niestety, trudności komu-
nikacyjne wynikające z lęku, czę-
sto rzutują na niemiarodajny obraz
możliwości intelektualnych. Zdarza
się, że z tego powodu dzieci z mu-
tyzmem wybiórczym w badaniach
testami psychologicznymi uzysku-
ją nieadekwatne wyniki, tj. poniżej
swoich możliwości, a także nie są
w stanie ujawnić pełni swoich zalet
w placówkach oświatowych. Bywa,
że zamiast mutyzmu wybiórczego
u tych dzieci diagnozowane są za-
burzenia np. ze spektrum autyzmu,
zespołu Aspergera. Brak właściwej
i formalnej diagnozy sprawia, że
droga do zapewnienia adekwatnej
pomocy wydłuża się. Wówczas mu-
tyzm wybiórczy utrwala się i może
rozszerzać się na kolejne sytuacje
społeczne, wymagające komunikacji
werbalnej. Im później podjęte sto-
sowne działania, tym trudniej dziec-
ku ujarzmić lęk przed mówieniem.
Ważne jest zatem dostrzeganie i
baczniejsze obserwowanie milczą-
cych lub małomównych dzieci.
Podejrzenie mutyzmu wybiórcze-
go można wysunąć po ponad mie-
siącu milczenia, braku swobodnej
komunikacji np. w przedszkolu lub
w szkole, na podstawie obserwacji
zachowania dziecka w różnych sy-
tuacjach społecznych, wywiadu z
rodzicami, analizy tzw. mapy mowy,
arkuszy obserwacji dziecka wypeł-
nionych przez rodziców, nauczycieli,
a także nagrań zachowania i komu-
nikacji dziecka w poszczególnych
miejscach, w odniesieniu do kon-
kretnych osób. W przypadku dzieci
z podejrzeniem mutyzmu wybiór-
czego wstępnie diagnoza może być
nieformalna, tzn. niepotwierdzona
przez lekarza psychiatrę. Wskazane
są bowiem działania prewencyjne,
które będą wspierać dzieci, prze-
ciwdziałać pogłębianiu i utrwalaniu
się zaburzenia, a także edukacja ich
rodziców. Jest to bardzo istotna
kwestia, ponieważ droga do oficjal-
nego potwierdzenia diagnozy, wy-
dania opinii, przyznania, Wczesne-
go Wspomagania Rozwoju Dziecka,
czy Orzeczenia o potrzebie kształ-
cenia specjalnego przez poradnię
psychologiczno – pedagogiczną,
może trwać nawet kilka miesięcy
(chociażby okresy oczekiwania na
terminy badań, wizyt u specjali-
stów). W związku z powyższym
bardzo ważne jest, by pracowni-
cy przedszkoli i szkół, a zwłaszcza
psychologowie, pedagodzy, logo-
pedzi mieli wiedzę na temat specy-
fiki mutyzmu wybiórczego, metod
skutecznej terapii i stosowali je we
wspieraniu dziecka.
Istotnym elementem terapii jest
rozmowa z dzieckiem na temat
jego lęku przed mówieniem. Roz-
mowę tą powinna przeprowadzić
osoba, której dziecko ufa, której
obecność nie krępuje go. Prze-
kaz powinien być dostosowany
do wieku i możliwości poznaw-
czych dziecka. W kwestii tzw.
mowy motywującej, sprawdzają
się wyedukowani w zakresie mu-
tyzmu wybiórczego rodzice. Istot-
ne jest uznanie trudności dziec-
ka z akceptacją i spokojem oraz
jednoczesne zapewnianie go, że
zaistniałe trudności – lęk przed
mówieniem - uda się pokonać, że
dziecko może liczyć na wsparcie
rodziców.*
*opracowanie na podstawie ,,Mu-
tyzm wybiórczy. Kompendium wie-
dzy” M. Johnson, A. Wintgens, stro-
na
strona grupa
FB Mutyzm Wybiórczy Reaktywa-
cja-Fundacja, grupa FB Mutyzm
wybiórczy - rodzice, nauczyciele i
specjaliści, grupa FB Mutyzm Wy-
biórczy – grupa dla specjalistów,
nauczycieli i rodziców, grupa FB
Mutyzm wybiórczy - grupa wsparcia
Stowarzyszenia Polskiego Towarzy-
stwa Mutyzmu Wybiórczego
SPRAWDŹ SWÓJ WZROK !!!
Zapraszamy na BEZPŁATNE !!!
komputerowe badanie wzroku
OPTO-BUS
1. BADANIE POD KĄTEM OSTROŚCI WZROKU
2. MOŻLIWOŚĆ KUPNA OKULARÓW PO ATRAKCYJNYCH CENACH
-DO PRACY PRZY KOMPUTERZE
-DLA KIEROWCÓW
-DO CZYTANIA I CHODZENIA
-PROGRESYWNE
3. PROFESJONALNY DOBÓR SZKIEŁ I OPRAW OKULAROWYCH
4. OKULARY DLA KAŻDEGO
5. DIAGNOSTYKA ZAĆMY
6. ETUI DO OKULARÓW GRATIS
DZIECI POWYŻEJ 15 ROKU ŻYCIA
TOP-OPTYKA salon optyczny Karczew ul. Widok 4
OFERUJEMY PAŃSTWU:
Zapisy: Tel. 690 070 902 do dnia badania
13 października 16.00-18.00 Parking Ośrodka Zdrowia
05-650 Chynów ul. Główna 56
14 października 9.00-10.00 Parking Ośrodka Zdrowia
05-604 Jasieniec ul. Czerska 5
14 października 11.00-12.00 Parking Ośrodka Zdrowia
05-604 Gośniewice, Gośniewice 45
15 października 13.00-14.30 Parking Urzędu Gminy
05-610 Goszczyn, ul. Bądkowska 2
20 października 14.00-15.30 Parking Miejsko-Gminnego
Ośrodka Kultury 05-640 Mogielnica ul. Rynek 15
20 października 16.30-18.00 Parking Ośrodka Zdrowia
26-420 Nowe Miasto n. Pilicą, ul. Tomaszowska 43