Prawo w obliczu COVID-19

Od 13 marca 2020 r. sesje sądowe  (rozprawy ) zostały odwołane do 30 kwietnia 2020 r. z wyłączeniem spraw pilnych np. aresztowych.  Termin może zostać przedłużony…. 
Obecna sytuacji wymaga od Ustawodawcy zdecydowanej reakcji i zmian w prawie. Poniekąd konieczne zmiany zostały  dokonane w ustawie o zwalczaniu COVID-19 tj. ustawa  z dnia 2 marca 2020 r.  o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz w  ustawie ją  nowelizującej    z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem  i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw tzw. Tarcza antykryzysowa.
Powyższa ustawa zawiera pakiet  zmian w ustawach min. dopłaty za przestój lub skrócony czas pracy – dla pracowników, postojowe czyli stała kwota zwolniona z podatku i nieoskładkowana dla zatrudnionych na umowach zlecenia, o dzieło i samozatrudnionych. Ponadto zwolnienie ze składek ZUS wszystkich pracowników w firmach zatrudniających do dziewięciu osób oraz samozatrudnionych. Mają one pomóc firmom i osobom przez   nie zatrudnianym przetrwać kryzys gospodarczy wywołany przez pandemię koronawirusa. Należy pamiętać, żeby skorzystać  z zapisów należy spełnić przesłanki.
Zmian w przepisach prawa jest bardzo dużo, bo  też sytuacja  tego wymaga. Nigdy jeszcze nie mieliśmy tylu problemów prawnych, w tak krótkim czasie i tylu   ekspresowych zmian w przepisach. 
Epidemia koronawirusa  ma przede wszystkim  wpływ  na rynek pracy oraz gospodarkę.   Duża część firm  zdecydowała się na przejście w tryb pracy zdalnej. Obecna sytuacja rodzi wiele pytań dotyczących praw zatrudnionych  pracowników. Rzeczywistość pracownika ale i pracodawcy jest niepewna z uwagi na załamanie się rynku oraz  niemożność  przewidzenia zakończenia się pandemii.
W chwili obecnej,  pracodawca – w celu przeciwdziałania koronawirusowi – może polecić pracownikowi wykonywanie, przez czas oznaczony, pracy określonej w umowie, poza miejscem jej stałego wykonywania (praca zdalna). Jeśli firma się na to zdecyduje, zatrudniony nie może odmówić.
Czyli pracownikowi skierowanemu do pracy zdalnej zatrudniający powinien zapewnić np. służbowy laptop, jeśli jego obowiązki wymagają korzystania z niego. Polecenie pracy zdalnej nie zwalnia pracodawcy z obowiązku dbania o zdrowie i życie zatrudnionych oraz zapewnienie im bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Pracownik powinien pozostawać w kontakcie z pracodawcą i do jego dyspozycji. Jeśli w trakcie home office’u dojdzie do wypadku, to będzie on kwalifikowany jako wypadek przy pracy.
Ponadto pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy.
Istotną wprowadzoną zmianą  jest również możliwość wpływania przez pracodawców na  dzienny czas pracy pracowników, może on zostać wydłużony do maksymalnie 12 godzin, ale pod warunkiem, że zostanie to uzgodnione ze związkami zawodowymi działającymi w danej firmie lub jeśli ich nie ma - przedstawicielami pracowników. Przesłanką jest min:  spadek obrotów gospodarczych u pracodawcy”.
Ważną informacją dla osób pracujących w dużych zakładach i nie tylko jest możliwość obniżenia wynagrodzenia przez pracodawcę podczas przestoju ekonomicznego.  Pracownikowi (zatrudnionemu na podstawie stosunku pracy, na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług), objętemu przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaci wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50%, ale nie niższe niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Wynagrodzenie będzie dofinansowane przez Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w wysokości 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę tj. 1 300 zł, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Niestety, to jedynie część wprowadzonych zmian, o innych istotnych  będę pisała w następnych numerach gazety.
Mój apel do czytelników – zostańmy w domu, to jedynie może nas  i naszych bliskich od zarażenia kornawirusem.

W przypadku pytań proszę o kontakt tel. 510 122 569, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Radca prawny  Joanna Nawrocka