Naukowcy nie mają wątpliwości –
smog stanowi realne zagrożenie dla
naszego zdrowia, a nawet życia. Nie-
bezpieczne stężenia pyłów i szkodli-
wych substancji w powietrzu to
m.in.efekt spalin samochodowych, ale
w dużej mierze też niewłaściwych pa-
liw używanych podczas ogrzewania
lub starych, niespełniających żadnych
norm kotłów.
– Smog jest bezpośred-
nim czynnikiem, który razem z wdy-
chanym powietrzem może uszkadzać
nasze drogi oddechowe, a niektóre
zawarte w nim szkodliwe substancje
mogą przenikać do krwiobiegu. Skut-
ki tego najbardziej odczuwają oso-
by z astmą, przewlekłą obturacyjną
chorobą płuc czy też ze schorzeniami
alergicznymi. Trzeba też pamiętać,
że smog wpływa na rozwój rozma-
itych zaburzeń u płodu
– wyjaśnia
zagrożenia dr n. med. Grzegorz Kra-
sowski z Mazowieckiego Centrum
Chorób Płuc i Gruźlicy w Otwocku.
Uchwała antysmogowa
Rok temu radni województwa mazo-
wieckiego podjęli uchwałę antysmo-
gową, by walczyć z tym zagrożeniem.
Wprowadza ona ograniczenia i zakazy
dotyczące wszystkich użytkowników
instalacji o mocy do 1 MW, w których
następuje spalanie paliw stałych,
czyli właścicieli pieców, kominków
lub kotłów. Są w niej również infor-
macje o tym, jakie urządzenia mogą
być stosowane. Uchwała nie wyklu-
cza możliwości użytkowania kotłów
na paliwa stałe, a wprowadza jedy-
nie ograniczenia w odniesieniu do
ich klasy. Mimo to wymieniając piec,
warto zwrócić uwagę na ekologicz-
ne źródła ogrzewania, czyli gazowe,
elektryczne, systemy ciepłownicze
i odnawialne źródła energii.
Poza tym gminy wskazane w progra-
mach ochrony powietrza są dodat-
kowo zobowiązane do opracowania,
aktualizacji i wdrożenia Programów
Ograniczania Niskiej Emisji, których
celem jest inwentaryzacja i wymiana
przestarzałych źródeł ciepła. Fundu-
sze europejskie stwarzają szansę na
łatwiejsze wprowadzenie tych posta-
nowień w życie.
12 mln zł z UE na zmiany
Najbliższy konkurs w ramach RPO
WM 2014-2020 dotyczący dotacji na
wymianę urządzeń grzewczych lub
podłączenie do sieci ciepłowniczej
ruszy pod koniec grudnia. Do rozdy-
sponowania będzie 12 mln zł. Nabór
w ramach poddziałania 4.3.1
Ograni-
czanie zanieczyszczeń powietrza
i rozwój mobilności miejskiej
dotyczy
dofinansowania projektów likwidują-
cych tzw. niską emisję. Mogą one do-
tyczyć
m.in.modernizacji lub wymia-
ny pieców, kotłów i innych urządzeń
grzewczych spalających paliwa stałe
na ekologiczne urządzenia wykorzy-
stujące gaz i biomasę lub na odna-
wialne źródła energii. Dotacja może
dotyczyć też kosztów związanych
z przyłączeniem budynku do sieci cie-
płowniczej – zarówno w przypadku
gospodarstw domowych, jak i osie-
dlowych sieci ciepłowniczych.
O dofinansowanie mogą ubiegać się
jednostki samorządu terytorialnego
(również ich związki i stowarzysze-
nia), tworząc tzw. projekty parasolo-
we. To znaczy, że choć wnioski będą
składane przez samorządy, ostatecz-
nie zmiany będą dotyczyć nie tylko
budynków publicznych, ale przede
wszystkim gospodarstw domowych,
osób prawnych itp. W efekcie skorzy-
stają na tym mieszkańcy Mazowsza.
Pod koniec listopada będzie wia-
domo, czy o takie dofinansowanie
mogą ubiegać się również wspólnoty
mieszkaniowe i spółdzielnie. Warto
więc sprawdzać stronę:
www.fundu-
szedlamazowsza.eu.Potencjalni beneficjenci będą musieli
zainwestować w realizację projektu
maksymalnie 20 proc. jego wartości,
pozostała część będzie pochodziła
z dotacji.
Kocioł kotłowi nierówny
Zgodnie z przepisami uchwały do-
puszczalne jest wyłącznie stosowa-
nie kotłów zgodnych z wymaganiami
ekoprojektu, co oznacza, że urządze-
nia te muszą spełniać normy doty-
czące efektywności energetycznej
i normy emisji zanieczyszczeń okre-
ślone w rozporządzeniu Komisji Euro-
pejskiej. Kotły wg normy PN-EN 303-
5:2012 mogą mieć klasę 3., 4. i 5.
To oznacza, że są podzielone zewzglę-
du na wielkość i ilość zanieczyszczeń
wprowadzanych do powietrza.
Dla już eksploatowanych urządzeń
przewidziano w uchwale okresy
przejściowe na ich wymianę. Kotły
i piece niespełniające żadnej klasy
wg normy PN-EN 303-5:2012 muszą
zostać wymienione do końca 2022 r.
Natomiast kotły klasy 3. i 4. powinny
zostać wymienione do końca 2027 r.,
a kotły klasy 5., ze względu na ich naj-
mniejszą szkodliwość dla środowiska
i zdrowia, będą mogły być użytkowa-
ne do końca ich żywotności.
Podczas zakupu kotła należy upewnić
się u sprzedawcy bądź producenta,
czy posiada on certyfikat i jest zgod-
ny z wymaganiami ekoprojektu. Jeśli
na tabliczce znamionowej kotła ani
w instrukcji obsługi nie ma takiej in-
formacji, kocioł najprawdopodobniej
nie spełnia kryteriów żadnej z klas.
Należy też pamiętać, że rozporzą-
dzenie Ministra Rozwoju i Finansów
z 1 sierpnia 2017 r. w sprawie wy-
magań dla kotłów na paliwo stałe
zakazuje wprowadzania do sprze-
daży i użytkowania kotłów z rusz-
tem awaryjnym.
Jak złożyć wniosek o dofinansowa-
nie?
Za realizację konkursu odpowie-
dzialna jest Mazowiecka Jednostka
Wdrażania Programów Unijnych.
Wniosek o dofinansowanie wraz
z załącznikami należy złożyć drogą
elektroniczną, korzystając z syste-
mu MEWA 2.0 dostępnego w ser-
wisie
www.funduszedlamazowsza.
eu.
Musi on również zostać po-
twierdzony podpisem elektronicz-
nym z certyfikatem kwalifikowanym
lub przy pomocy profilu zaufanego
na platformie ePUAP. Nasze wo-
jewództwo ma do wykorzystania
ponad 8 mld zł w ramach RPO WM
2014-2020.
Walka z zanieczyszczeniami trwa
W tym roku odbył się już jeden tego
typu konkurs, który trwał od marca
do października. Wpłynęło w sumie
61 wniosków, które teraz podlegają
ocenie formalnej, a następnie me-
rytorycznej.
Jednak wpływ na zmniejszanie tzw.
niskiej emisji mają również działa-
nia podejmowane w ramach innych
przedsięwzięć. Zarząd wojewódz-
twa mazowieckiego podpisał już
59 umów, dzięki którym zostaną
zrealizowane projekty o wartości
ponad 1,2 mld zł, z czego prawie
840 mln zł wyniosło dofinansowa-
nie z RPO WM 2014-2020. Wśród
nich jest
m.in.25 projektów z subregionu
warszawskiego zachodniego, na
które przeznaczono łącznie prawie
174 mln zł. Te działania dotyczą
głównie zrównoważonej mobilno-
ści miejskiej, w tym postawieniu na
transport zbiorowy – budowaniu
nowych centrów przesiadkowych
i wymianie autobusów na przy-
jaźniejsze dla środowiska. Dotacje
objęły również stworzenie sieci
ścieżek rowerowych, które są al-
ternatywną do dróg trasą między
miejscowościami. Powstają także
parkingi „parkuj i jedź”.
2
PROMOCJA
Kampania współfinansowana z Europejskiego Funduszu Społecznego
CZAS NAWYMIANĘ PIECA!
– ruszają unijne dotacje
Na Mazowszu sezon grzewczy wciąż wiąże się ze smogiem. Jest
jednak okazja, by dzięki unijnej dotacji zmniejszyć to groźne dla
zdrowia mieszkańców zjawisko. Za smog w dużej mierze odpo-
wiadają kiepskiej jakości paliwa, a przede wszystkimurządzenia
grzewcze, które nie spełniają najwyższych norm. Już pod koniec
grudnia rusza kolejny nabór na wnioski o dofinansowanie do
wymiany tych starych, nieekologicznych urządzeń grzewczych
lub do podłączenia do sieci ciepłowniczej.
Wybierając piec, trzeba spraw-
dzić, czy urządzenie posiada cer-
tyfikat i jest zgodne z wymaga-
niami ekoprojektu.
Ekoprojekt – zunifikowane normy
w UE
Wymagania ekoprojektu zostały
jednolicie określone dla całej Unii
Europejskiej. Zawierają one mi-
nimalne normy emisji zanieczysz-
czeń do powietrza dla kotłów oraz
ogrzewaczy pomieszczeń
(m.in. ko-
minków). Założeniem ekoprojektu
jest zmniejszenie zużycia paliwa
i redukcja zanieczyszczeń emitowa-
nych przez te urządzenia. Od 2020
r. wszystkie kotły będą musiały
spełniać te wymagania.
Możliwe sankcje
Użytkownicy instalacji naruszający
przepisy uchwały antysmogowej
mogą być ukarani mandatem
do 500 zł lub grzywną do 5000 zł.