4
REGION
PORADA PRAWNA
Artur Zawolski, radca prawny,
Sebastian Mikina - prawnik
Praktyczny przewodnik po odsetkach, czyli co powinniśmy
o nich wiedzieć (?)
Grójec, B³êdów,
Rawa Mazowiecka.,Piaseczno
yasta-doradztwo
tel. 537-165-531
B³êdów, ul. Koœcielna 13
Zaprasza
Szko³a jêzykowa
Rosyjski, Angielski
Grupy od 6 l. do: kursy dla doros³ych
tel 534 635 580
Biuro ksiêgowe
- ksiêgowoœæ firm, szkolenia BHP, VAT rolnicy
- zatrudnianie cudzoziemców
Od dnia 1 stycznia bieżącego roku
zmianom uległy
przepisy dotyczące odsetek
, zawarte zarówno w Ko-
deksie cywilnym (Kc),
Ustawie o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych
(regulującej stosunki
pomiędzy profesjonalistami, jak zwykło się określać
przedsiębiorców), jak i innych ustawach szczegól-
nych. Poniżej zaprezentujemy Państwu najważniej-
sze informacje dotyczące
aktualnych uregulowań
odnoszących się do odsetek
. Należy jednocześnie
pamiętać, iż do transakcji handlowych zawartych
oraz odsetek należnych przed dniem 1 stycznia
bieżącego roku, zastosowanie będą miały
przepisy
dotychczasowe
, które w mniejszym lub większym
stopniu są już zapewne Państwu znane.
Ścisłe rozróżnienie odsetek ustawowych i maksy-
malnych „każdego rodzaju”
Zmiany wprowadziły ścisłe rozróżnienie odsetek
każdego rodzaju (co wyjaśniamy poniżej) na odsetki
ustawowe oraz odsetki maksymalne.
Co powinni-
śmy zatem rozumieć pod pojęciami „odsetek usta-
wowych” oraz „odsetek maksymalnych”?
•
Odsetki ustawowe
określić można jako „ramową”,
należną „z mocy prawa” wysokość odsetek, mającą
zastosowanie wtedy, gdy inna wartość nie została
określona przez strony danej czynności, np. umowy.
•
Odsetki maksymalne
stanowią natomiast sztywno
określoną przez ustawodawcę
górną, dopuszczalną
wysokość odsetek danego rodzaju
. Tym samym, je-
śli strony czynności, np. umowy, ustalą wyższą wyso-
kość odsetek niż odsetki maksymalne, wierzycielowi
i tak należne będą „jedynie” odsetki w maksymalnej
wysokości.
Mając na uwadze powyższe, ważną w szczególności
dla dłużników informacją
jest istnienie uregulowań
wprowadzających ograniczenia wysokość odsetek
.
W umowach np. pożyczkowych, często spotykamy
się bowiem z niedozwoloną praktyką określania
odsetek w wysokości
wyższej niż wysokość odse-
tek maksymalnych
. W tym przypadku, jak zostało
wspomniane,
prawo staje „w obronie” dłużników
,
faktycznie „zmniejszając” wysokość należnych od
nich odsetek do sztywno określonego limitu odsetek
maksymalnych.
Należy pamiętać jednak, że niektóre podmioty np.
udzielające pożyczek (w tym tzw. „
chwilówek
”)
stosują dodatkowe, inne niż odsetki opłaty (np.
prowizje),
obchodząc w ten sposób ograniczenia
dotyczące zakazu pobierania odsetek powyżej
maksymalnej wysokości
(!). Należy zachować więc
szczególną czujność zawierając tego rodzaju umo-
wę. Antidotum na te praktyki mają okazać się nowe
regulacje „antylichwiarskie”, które obowiązywać za-
czną od dnia 11 marca bieżącego roku, i o których
praktycznym wymiarze będziemy Państwa oczywi-
ście informować.
Rodzaje odsetek
Odsetki kapitałowe?
Regulacje dotyczące odsetek kapitałowych określone
zostały zasadniczo na gruncie Kodeksu cywilnego –
art. 359 Kc. Najprościej rzecz ujmując, odsetki kapi-
tałowe stanowią zasadniczo
zapłatę za korzystanie
z czyjegoś kapitału
. Przykładowo, kapitału banku w
przypadku, gdy udziela nam pożyczki „ratalnej” lub
gotówkowej.
Odsetki kapitałowe należne są jedynie wówczas, gdy
ich zapłata zostanie ustalona przez strony (rzadziej
także, gdy wynika to z ustawy, orzeczenia sądu lub
decyzji właściwego organu). Tym samym, w więk-
szości przypadków,
jeśli strony nie przewidzą,
iż należą się odsetki kapitałowe, to nie będą one
należne
. Natomiast, jeśli strony określą obowiązek
zapłaty takich odsetek, zaś nie określą ich wysoko-
ści należne będą odsetki w ustawowej wysokości.
Od dnia 1 stycznia bieżącego roku odsetki ustawo-
we (kapitałowe) w obrocie są równe sumie stopy
referencyjnej i trzech i pół punktów procentowych,
tj.
obecnie 5%
(w skali roku). Pamiętać należy, iż
maksymalna wysokość tych nie może przekroczyć
dwukrotność odsetek ustawowych kapitałowych
(odsetek maksymalnych kapitałowych), tj.
obecnie
10%
(w skali roku).
Odsetki za opóźnienie?
Odsetki za opóźnienie można uznać za
swoistą
sankcję
za brak dokonania zapłaty w terminie. Ten
rodzaj odsetek naliczany będzie przykładowo, gdy
nie zapłacimy „na czas” rachunku telefonicznego.
Odsetki za opóźnienie zasadniczo naliczane są od
dnia następującego po dniu, w którym zapłata po-
winna nastąpić. Wyjaśnić należy, iż odsetki za opóź-
nienie w ustawowej wysokości
będą należne zawsze,
a więc nawet wówczas, gdy ich naliczanie nie zostało
przewidziane w zawartej przez nas umowie. Jedno-
cześnie w umowie określona może zostać wysokość
odsetek - inna niż ustawowe, nigdy jednak nie wyż-
sza niż wysokość odsetek maksymalnych.
W przypadku odsetek za opóźnienie istotne jest
także, czy stronami transakcji w ramach, której na-
stąpiło opóźnienie są osoby (podmioty) prowadzące
własny „biznes” czy też nie.
Jeśli opóźniającym się z zapłatą
nie jest przedsię-
biorca
, zastosowanie będą miały regulacje ogólne
określone na gruncie Kodeksu cywilnego (art. 481
Kc). Tym samym, od czasu wejścia w życie nowych
przepisów, odsetki ustawowe za opóźnienie są równe
stopie referencyjnej i pięciu i pół punktów procen-
towych, tj.
obecnie 7%
(w skali roku), zaś odsetki
maksymalne za opóźnienie wynoszą dwukrotność
właściwych odsetek ustawowych, tj.
obecnie 14%
(w
skali roku).
Jeśli jednak z zapłatą
zalega przedsiębiorca (wobec
innego przedsiębiorcy
), do odsetek ustawowych za-
stosowanie w tym przypadku będą miały regulacje
szczególne, określone na gruncie
Ustawy o termi-
nach zapłaty w transakcjach handlowych
. W takim
przypadku, przedsiębiorca zobowiązany będzie do
zapłaty odsetek w wyższej wysokości niż „standar-
dowe” odsetki za opóźnienie, bowiem odsetki za
opóźnienie w transakcjach handlowych (art. 4 pkt 3
komentowanej ustawy) są równe stopie referencyjnej
i 8 punktów procentowych, tj.
obecnie 9,5%
. Pod-
kreślić należy, iż do odsetek za opóźnienie w transak-
cjach pomiędzy przedsiębiorcami zastosowanie będą
miały opisane powyżej normy ogólne, określające
wysokość maksymalnych odsetek za opóźnienie, tj.
odsetki takie wynoszą
obecnie 14%
(w skali roku).
W tym miejscu pragniemy zaznaczyć, iż poza obo-
wiązkiem zapłaty wyższych odsetek przedsiębiorca
zobligowany może zostać do zapłaty dodatkowych
kosztów, o których pisaliśmy już Państwu uprzednio.
Czy wysokość odsetek może ulegać zmianom?
Ponieważ, jak wskazaliśmy powyżej, wysokość od-
setek uzależniona jest obecnie od wysokości stopy
referencyjnej, ich wysokość
może ulegać zmianie
.
Stopa referencyjna to jedna ze stóp procentowych
ustalanych przez Narodowy Bank Polski, która
obecnie wynosi 1,5%. Tym samym, w przypadku
podwyższenia lub obniżenia wysokości stopy refe-
rencyjnej, odpowiednio
wysokość odsetek będzie
rosnąć lub się zmniejszać.
Praktycznie o aktualnej
wysokość stopy referencyjnej najprościej dowiedzieć
się z doniesień prasowych.
***
Podsumowując
, mamy nadzieję, że zaprezentowane
powyżej praktyczne informacje dotyczące odsetek,
pomogą Państwu poruszać się w otaczającej nas sieci
umów i przepisów. Jednocześnie mamy pełną świa-
domość różnego rodzaju
„sztuczek” (także sygna-
lizowanych powyżej) powszechnie stosowanych w
obrocie, w szczególności przez firmy pożyczkowe i
„zawodowych windykatorów”
. „Sztuczki” te często
skutecznie uniemożliwiają samodzielne określenie
swoich obowiązków i praw, nawet gdy posiadamy już
podstawową wiedzę na ich temat. Jedynym i należy
uznać najbardziej słusznym rozwiązaniem wówczas
jest skorzystanie z pomocy doświadczonego praw-
nika, który na bazie swojej specjalistycznej wiedzy
i zawodowych doświadczeń, pomoże Państwu roz-
wiązać problem, często nawet taki, który z Państwa
perspektywy wydaje się być nierozwiązywalny.
To od wielu lat najważniejsze wyda-
rzenie handlowe w branży owocowo-
-warzywnej. Świadczą o tym dane
statystyczne z roku ubiegłego:
Pow. wystawiennicza - 116.000 m
2
.
Liczba wystawców - 2.795, w tym
2.514 spoza Niemiec.
Liczba reprezentowanych krajów - 83
Liczba odwiedzających - ponad
65.000 z 137 krajów.
W roku ubiegłym potencjał pro-
dukcyjny Polski przedstawiało 68
wystawców - producentów, grup
producenckich, firm handlowych.
Międzynarodowe Tragi Owoców i
Warzyw Fruit Logistica to miejsce, w
którym spotykają się kontrahenci z
ponad 127 krajów świata. W jednym
miejscu można spotkać się ze znajo-
mymi, przyjaciółmi z branży, a także
nawiązać wiele ciekawych kontrak-
tów, dowiedzieć się jak wygląda i oce-
nić aktualną sytuację na światowym
rynku owoców i warzyw. To wyda-
rzenie stwarza niepowtarzalną okazję
do spotkania wystawców i klientów;
zapoznania się z nowymi pomysłami
i innowacjami w branży; poznania
asortymentu konkurencji. Te jedyne
trzy dni w roku są miejscem spotkań
międzynarodowego rynku owocowe-
go. Takiej okazji po prostu nie można
przegapić!
Tegoroczne Targi Fruit Logistica
trwały trzy dni od 3 do 5 lutego. Or-
ganizatorem Polskiego Narodowego
Stoiska już po raz ósmy był Związek
Sadowników RP. Tradycyjnie Hono-
rowy Patronat nad naszą wystawą ob-
jął Minister Rolnictwa i RozwojuWsi.
Nasza wystawa już na stałe wpisała się
jako nieodzowny element tych tar-
gów. W tym roku nasze stoisko miało
imponujące wymiary ponad 608 m²,
na którym zaprezentowało się 22 fir-
my z województwa mazowieckiego,
lubelskiego, świętokrzyskiego oraz
kujawsko-pomorskiego.
Każdego roku targom Fruit Logistica
towarzyszy bogaty program imprez
dodatkowych - prezentacji, konfe-
rencji i seminariów. Na wiele z nich
wstęp jest bezpłatny, co zachęca zwie-
dzających do uczestniczenia w nich.
Poruszane tematy koncentrują się
głównie na zagadnieniach rozwoju
międzynarodowego rynku świeżych
produktów.
W tym roku uroczystego otwarcia
Polskiego Narodowego Stoiska na
Targach Fruit Logistica i symbolicz-
nego przecięcia wstęgi dokonali: Pre-
zes Związku Sadowników RP, Poseł
na Sejm RP - Mirosław Maliszewski,
Radca ds. rolnych w Ambasadzie
RP w Berlinie - Dorota Białczak,
Wicemarszałek Województwa Ma-
zowieckiego - Janina Ewa Orzełow-
ska, Waldemar Żółcik - Prezes Unii
Owocowej, Sławomir Kędzierski oraz
Janusz Kawęczyński - pełnomocnicy
Zarządu Głównego Związku Sadow-
ników RP ds. organizacji tragów.
W tym roku nasze stoisko ma bardzo
imponujący wymiar zarówno pod
względem wizualnym jak i powierzch-
niowy, ponieważ jest największe z
dotychczasowych. Mam nadzieję, że
za dwa lata, kiedy będziemy obcho-
dzić jubileusz 10-lecia organizowania
Polskiego Narodowego Stoiska połowa
tej hali będzie w barwach biało-czer-
wonych. Jednak musimy pamiętać, że
bez zaangażowania środków finanso-
wych z urzędów marszałkowskich ma-
zowieckiego i lubelskiego, a zwłaszcza
Funduszu Promocji Owoców i Wa-
rzyw działającego przy Agencji Rynku
Rolnego nie bylibyśmy w stanie tego
osiągnąć. Cały budżet tegorocznego
stoiska przekroczył 1 milion zł. Nie
wyobrażam sobie, aby właśnie Polski
zabrakło w tym wydarzeniu, biorąc
pod uwagę wielkość naszej produkcji.
Tego typu imprezy są doskonałą oka-
zją do zawierania nowych kontraktów
handlowych i podbijania naszymi pro-
duktami nowych rynków zbytu-
pod-
kreślał Mirosław Maliszewski Pre-
zes Związku Sadowników RP.
Nikt nie poddaje pod wątpliwość, że
Międzynarodowe Targi Owoców i
Warzyw Fruit Logistica, to niezwykle
ważna impreza dla branży owocowo-
-warzywnej. Krąży nawet przekona-
nie, że te firmy które nie biorą udziału
w targach nie istnieją na rynku.
Z roku na rok uczestniczeniem z taką
ekspozycją w Targach Fruit Logisti-
ca potwierdzamy polską pozycję w
branży owocowo-warzywnej i jedno-
cześnie ogromny sukces naszej bran-
ży. Liczymy, że kontynuując ośmio-
letnią już tradycję będziemy mogli w
przyszłym roku poszczycić się jeszcze
większym sukcesem.
Zapraszamy za rok!
Agnieszka Dywan
SADOWNICTWO:
Za nami kolejna edycja Międzynarodowych Targów Owoców i Warzyw FRU-
IT LOGISTICA 2016, które odbyły się w dniach 3-5 lutego w Berlinie.
LOOMBARD
PO¯YCZKI POD ZASTAW
WSZYSTKIEGO
7 dni
w tygodniu
8.00 - 21.00
GRÓJEC
ul.Plac Wolnoœci 5
JU¯ OTWARTE!!!
obok baru Sajgon
Tel. 48 360 45 12
Targi Fruit Logistica
w Berlinie już za nami!
PRODUCENT
TANIO
SIATKA
OGRODZENIOWA
TEL. 530 810 184
Wola Worowska (5km od Grójca)
WYNAJMÊ
lokal
us³ugowo-handlowy
przy al. Niepodleg³oœci 16a
w GRÓJCU
Tel. 502 446 336; 507 148 718